Wat maakt een stem mooi?

14-01-2021

Je bent op zoek naar een fijn luisterboek of een lekkere podcast, even verstand op nul en ontspannen. Je bladert door je app en vindt een mooi verhaal, eentje die precies bij je stemming past. Je gaat er heerlijk voor zitten, sluit je ogen, drukt op start en… het is alsof iemand een krijtje over het schoolbord laat krijsen. Hallo instant irritatie! Vaarwel ontspanning. Net zo belangrijk als het verhaal zelf, is de stem die het verhaal brengt. Waar de één geniet van die stem, kan de ander er gewoon niet naar luisteren. Hoe kan dat nou? Wat maakt dat we een stem mooi vinden?

Zelfvertrouwen

Er zijn over het algemeen een aantal eigenschappen die een stem aantrekkelijk maken. Een warme klank, een laag geluid en een fijne melodie bijvoorbeeld. Een stem die blijk geeft van zelfvertrouwen, wordt door de meeste mensen als prettig ervaren. En toch kun je meemaken dat iemand aan het begin van een door Morgan Freeman ingesproken documentaire roept: ‘oh nee, stop! Ik kan die stem niet aan!’. Daar zit je dan met je mooie, diepe, wereldwijd bewierookte stem.

Allergische reactie

Een stem kan volgens psychologen net als een nootje of pollen een allergische reactie oproepen. Bij pollen of noten wordt die reactie veroorzaakt door het op tilt slaan van je immuunsysteem. Een, op zich onschuldig nootje kan grote lichamelijk gevolgen hebben en elke keer als je er opnieuw mee in aanraking komt, wordt de reactie heviger. Je ogen worden roder, je gaat harder niezen of je krijgt zelfs moeite met ademen. Gek genoeg kan zo’n allergische reactie zich ook voordoen in sociale situaties. Je kunt allergisch raken voor bepaalde stemmen. Elke keer dat je die stem weer hoort, wordt je reactie heftiger en je weerstand ertegen groter. Al ga je er misschien niet van niezen of slechter door ademen, kun je er toch behoorlijk hinder van hebben in het dagelijks leven. Extreme weerstand kan op een aantal manieren ontstaan. Een stem kan je bijvoorbeeld doen denken aan iemand waar je een hekel aan hebt of een bepaald stemgeluid is onbewust gekoppeld aan een traumatische ervaring in het verleden.

Lage stem

Over het algemeen zijn we het er wel over eens wie een fijne stem heeft en wie niet. Zoals eerder aangegeven worden lage stemmen over het algemeen prettig gevonden, maar ze worden ook serieuzer genomen. Er wordt wel eens beweerd dat degene met de laagste stem in een vergadering altijd gelijk krijgt. Vrouwen die iets gedaan willen krijgen verlagen ook zonder dat ze er erg in hebben hun stem, en dat werkt. Zo heeft Margareth Thatcher tijdens haar carrière flink geoefend om haar stem, die véél te hoog en schel klonk, een flink eind naar beneden te krijgen. Maar zelfs deze simpele lage-stemmen-zijn-prettig-wet geldt niet overal. In Azië wordt een hoger stemgeluid bijvoorbeeld juist enorm op prijs gesteld en heeft de hoogte waarop een woord wordt uitgesproken ook nog eens invloed op de betekenis.

Familie

Er is dus geen universeel antwoord op de vraag ‘wat maakt dat we een stem mooi vinden’. Wel is er een goede tip om toch te kunnen genieten van een podcast of een luisterboek met een stem waar je in eerste instantie allergisch op reageert. Probeer je in te beelden dat het de stem is van een dierbaar familielid. Klinkt gek misschien, maar door te bedenken dat je heel veel van diegene houdt, zie je onregelmatigheden of imperfecties makkelijker over het hoofd. Zo kun je meer geduld opbrengen en langzaam misschien zelfs wel wennen aan die stem!

> Bekijk alle artikelen

Wil je op de hoogte worden gebracht wanneer er een nieuw artikel online staat? Vul dan hier je e-mailadres in!